Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) oraz Europejska Agencja Leków (EMA) zalecają rozważenie drugiej dawki przypominającej szczepionek na COVID-19 u osób w wieku od 60 do 79 lat oraz osób ze schorzeniami narażającymi je na wysokie ryzyko ciężkiej choroby.
W kwietniu 2022 r. obie agencje zaleciły, aby osobom powyżej 80 roku życia rozważyć zastosowanie szczepionki jako drugiej dawki przypominającej. Jednak agencje zauważyły w tym czasie, że może być konieczne rozważenie drugich dawek przypominających również u osób w wieku od 60 do 79 lat i osób w każdym wieku wrażliwych na nawrót infekcji.
Drugie boostery dla osób powyżej 60. roku życia i osób wrażliwych
Ponieważ w Europie trwa obecnie nowa fala zachorowań, wraz ze wzrostem liczby przyjęć do szpitali i oddziałów intensywnej opieki medycznej (OIOM), bardzo ważne jest, aby organy zdrowia publicznego rozważyły teraz dla osób w wieku od 60 do 79 lat, a także osób wrażliwych na nawrót infekcji w każdym wieku, drugą dawkę przypominającą (tzw booster). Można je podawać co najmniej cztery miesiące po poprzedniej, ze szczególnym uwzględnieniem osób, które otrzymały poprzednią dawkę przypominającą ponad 6 miesięcy temu. Obecnie zatwierdzone szczepionki nadal są wysoce skuteczne w ograniczaniu hospitalizacji z powodu COVID-19, ciężkich chorób i zgonów w kontekście pojawiających się wariantów SARS-CoV-2.
Stella Kyriakides , europejska komisarz ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności, powiedziała, że „Nasze szczepionki przeciw COVID-19 działają i zapewniają dobry poziom ochrony przed ciężkimi chorobami i hospitalizacją. W związku z ponownym wzrostem liczby przypadków i hospitalizacji, gdy wkraczamy w okres letni, zachęcam wszystkich do jak najszybszego zaszczepienia się i dodatkowej dawki przypominającej. Nie ma czasu do stracenia.
„Wzywam państwa członkowskie do natychmiastowego wprowadzenia drugich dawek przypominających dla wszystkich osób w wieku powyżej 60 lat, a także dla wszystkich osób wymagających szczególnej opieki oraz wzywam wszystkich, którzy mogą przyjść i zaszczepić się. W ten sposób chronimy siebie, naszych bliskich i populacje wrażliwe na ciężki przebieg chroby”.
„Obecnie obserwujemy rosnące wskaźniki zgłaszania przypadków COVID-19 oraz rosnącą tendencję w przyjmowaniu i obsadzaniu szpitali i oddziałów intensywnej terapii w kilku krajach, głównie za sprawą podlinii BA 5 wariantu Omicron” – powiedział dr Andrea Ammon , dyrektor ECDC.
„To sygnalizuje początek nowej, powszechnej fali COVID-19 w całej Unii Europejskiej. Wciąż jest zbyt wiele osób zagrożonych poważną infekcją COVID-19, które musimy chronić tak szybko, jak to możliwe. Musimy przypomnieć ludziom o znaczeniu szczepienia od pierwszej dawki do drugiej dawki przypominającej. Musimy zacząć dzisiaj.
„Spodziewamy się, że osoby dorosłe w wieku 60 lat i starsze oraz populacje wrażliwe będą potrzebowały drugiej dawki przypominającej. Są to grupy najbardziej narażone na ciężką chorobę, a podanie drugiej dawki przypominającej tym grupom pozwoli teraz uniknąć znacznej liczby hospitalizacji i zgonów z powodu COVID-19.
„Zdaję sobie sprawę, że osiągnięcie tego celu wymaga znacznego wysiłku ze strony władz zdrowia publicznego i całego społeczeństwa. Ale teraz, na początku nowej fali, nadszedł czas na dodatkowy wysiłek. Mamy dostępnych kilka bezpiecznych i skutecznych szczepionek, a każda infekcja COVID-19, której teraz zapobiegamy, jest potencjalnym uratowaniem życia”.
Drugie boostery w szerszej populacji
W chwili obecnej nie ma jednoznacznych dowodów na poparcie podania drugiej dawki przypominającej osobom poniżej 60. roku życia, które nie są obarczone wyższym ryzykiem ciężkiej choroby. Nie ma też jednoznacznych dowodów na poparcie podawania wczesnej drugiej dawki przypominającej pracownikom służby zdrowia lub osobom pracującym w domach opieki długoterminowej, chyba że są oni narażeni na wysokie ryzyko.
Jednak mieszkańcy domów opieki długoterminowej są prawdopodobnie narażeni na ryzyko ciężkiej choroby i należy rozważyć podanie dawek przypominających zgodnie z zaleceniami krajowymi.
ECDC i EMA wezwały organy ds. zdrowia publicznego w całej UE do zaplanowania dodatkowych dawek przypominających w sezonie jesienno-zimowym dla osób o najwyższym ryzyku ciężkiej choroby, prawdopodobnie łącząc szczepienia przeciwko COVID-19 ze szczepieniami przeciwko grypie.
Krajowe Techniczne Grupy Doradcze ds. Szczepień (NITAG) ostatecznie podejmą krajowe decyzje dotyczące tego, kto powinien otrzymać drugie dawki przypominające, biorąc pod uwagę sytuację w ich krajach.
Adaptowane szczepionki
Najnowsze porady ECDC/EMA pojawiają się w trakcie prac nad dostosowaniem szczepionek do budzących obawy wariantów Omicron.
„Pracujemy nad możliwym zatwierdzeniem zaadaptowanych szczepionek we wrześniu” – powiedział dyrektor wykonawczy EMA, Emer Cooke , zauważając, że „nasz komitet ds. leków dla ludzi analizuje obecnie dane dotyczące dwóch zaadaptowanych szczepionek”.
„W międzyczasie ważne jest, aby rozważyć zastosowanie obecnie zatwierdzonych szczepionek jako drugich dawek przypominających u osób najbardziej narażonych. Zatwierdzone szczepionki w UE nadal skutecznie zapobiegają hospitalizacjom, ciężkim chorobom i zgonom spowodowanym COVID-19, nawet jeśli wciąż pojawiają się nowe warianty i podwarianty”.
Dodała, że ”Władze w UE ściśle współpracują ze Światową Organizacją Zdrowia i partnerami międzynarodowymi w zakresie polityki dotyczącej dostosowanych szczepionek”.
ECDC i EMA będą nadal ściśle oceniać pojawiające się dane dotyczące skuteczności szczepionek i danych epidemiologicznych oraz odpowiednio aktualizują swoje zalecenia.